En dan komt je kind in de pubertijd (puberbrein)
Je merkte het al even: het ene moment heb je een kind dat graag een knuffel van je krijgt en even later wordt je gesommeerd om "normaal" te doen en wordt de deur met een boze knal dichtgesmeten. Het besef komt dat je kind in de (pre) pubertijd zit. Het heeft allemaal te maken met de hormonen die bij je kind vrijkomen. Bij jongens is dit testosteron (een hormoon dat zorgt voor libido, moed en daadkracht) en bij meiden oestrogeen (een hormoon dat zorgt voor vruchtbaarheid en vrouwelijkheid).
Hormonen zorgen voor nieuwe gevoelens (bv het op zoek gaan naar spanning of interesse krijgen in het andere geslacht) welke zich ook in rap tempo kunnen afwisselen. Vergelijk het als je vrouw bent met je menstruatie, zwangerschap en de overgang: het ene moment kan je de wereld aan en het andere moment zit je in een dal (even zwart wit uitgelegd). Bij jongens en meisjes loopt dit overigens niet gelijk op. Jongens lopen vaak wat achter op emotioneel - en sociaal gebied.
Pubers hebben meer slaap nodig dan voorheen, vergeten om hun spullen op te ruimen, raken schoolspullen nog weleens kwijt en zijn nog slecht in plannen. Ze kunnen zich bewust zijn van de gevolgen van hun "mood swings" maar hier ook niks aan doen: het overkomt ze. Natuurlijk spelen karakter en omgevingsfactoren ook een rol in hoe je kind de pubertijd beleeft.
Volwassenen hebben een rem op hun emoties. Zij kunnen, fysiek gezien, dingen afwegen en weloverwogen beslissingen nemen. Hier zorgt een ontwikkelde prefrontale cortex voor. Echter is deze bij je kind nog in ontwikkeling met als gevolg dat hij/zij nog geen volledige controle over zijn emoties heeft en gevolgen (denk ook aan: gevaren) van bepaalde keuzes nog niet goed genoeg kan inschatten en hierdoor impulsief kan handelen. Dit kan tot conflicten leiden omdat jij als volwassene gevaren wel kan voorzien maar je puber nog niet. Echter denkt hij dit wel te kunnen en zo het gevoel te krijgen "als baby" behandeld te worden.
Het zgn beloningscentrum in de hersenen is bij je puber overactief. Heeft het honger dan moet er ook direct gegeten worden. Wil het iets kopen, dan lijkt het onmogelijk om zich te beheersen en de koop enige tijd uit te stellen. Over eten gesproken. Je kind komt in een periode van groeispurten. Je zal gaan zien dat zijn ledematen in verhouding groter worden dan de rest van het lichaam. Groeien kost energie en dat vindt je kind in voedsel. Kies daarom zo veel mogelijk voor gezonde voeding (voeding, en geen vulling zoals snoep en chips) al zal je puber hard kunnen aantrappen tegen "gezond eten".
Even terug naar het beloningscentrum in het brein. Wat doet dat nog meer. Je kind zal samen met leeftijdsgenoten op zoek willen gaan naar avontuur, nieuwe ervaringen, nieuwe uitdagingen. Om die reden is de middelbare school leeftijd voor veel ouders een grote zorg: drugs, vapen, alcohol, seks, vandalisme, peer pressure maar ook cyberpesten speelt in deze maatschappij van beeldschermen een grote rol. Ik moet er niet aan denken dat mijn zoontje als tiener een meid zwanger maakt. Herhaling van voorbehoedsmiddelen kan dan ook geen kwaad.
Naast dit alles verschuift de biologische klok langzaam bij je kind (tot je kind begin 20 is). Het heeft beslist nog rond de 9 uren slaap per nacht nodig maar het zal later gaan slapen en hierdoor meer behoefte hebben aan uitslapen. En dat laatste is lastig als je de volgende dag op tijd en uitgerust op school moet zijn.
Wanneer je kind naar de middelbare school gaat, dan zul je grote verschillen onderling zien. Het ene kind is nog echt een kindje, het andere kind ziet er al als een echte puber uit. Waar het ene kind nog lekker veilig thuis kan spelen, wil het andere kind al samen met zijn vrienden "naar de stad". Fysiek en emotioneel zijn er onderling grote verschillen. Je kind kan soms volwassen dingen zeggen, maar een dag later iets waarvan je denkt: hoe dan?
Rebelse kinderen kunnen het hun ouders knap lastig maken maar vergeet niet dat (verstandig) rebelse kinderen ver kunnen komen in hun leven. Rebellen hebben de wereld. Leer je kind daarom van jongsafaan om te vertrouwen op zijn intuitie. Zo kan je kind gaan vertrouwen op zijn eigen wijsheid. Kinderen die rebeleren (en niet alles en iedereen maar klakkeloos vertrouwen) gaan op zoek naar hun eigen waarheid zonder mee te gaan met de massa. Al is dat laatste voor een puber heel moeilijk. Ze zijn allemaal bang om er niet bij te horen en kunnen daarom bezwijken onder groepsdruk. De puberjaren maken dat ze snel beinvloedbaar zijn. Maar vraag je, samen met je kind af, bij wie of welke groep mensen wil het horen en waarom.
Bij het vertonen van nieuw gedrag en het opdoen van nieuwe ervaringen worden er nieuwe verbindingen in de hersenen aangemaakt (echter kunnen verbindingen ook weer verdwijnen als ze niet meer gebruikt worden). Je kind maakt overigens vanaf zijn geboorte al verbindingen aan. Dat is goed voor zijn ontwikkeling.
Rondom de pubertijd gaan ook de interesses van je kind veranderen. Voor het ene is het te oud en voor het andere nog te jong. Dit kan vaak lastig zijn: hoe ga je het weekend of een vakantie leuk en veilig invullen?
Een puber met zijn brein heeft echter ook voordelen: het kan vaak verrassend creatief uit de hoek komen bij problemen of vraagstukken. En je kan als ouder gebruik maken van het beloningscentrum dat nu op volle toeren werkt
.
Troost jezelf, en je kind, met de gedacht dat de pubertijd een fase is die ook weer voorbij gaat.
Hormonen zorgen voor nieuwe gevoelens (bv het op zoek gaan naar spanning of interesse krijgen in het andere geslacht) welke zich ook in rap tempo kunnen afwisselen. Vergelijk het als je vrouw bent met je menstruatie, zwangerschap en de overgang: het ene moment kan je de wereld aan en het andere moment zit je in een dal (even zwart wit uitgelegd). Bij jongens en meisjes loopt dit overigens niet gelijk op. Jongens lopen vaak wat achter op emotioneel - en sociaal gebied.
Pubers hebben meer slaap nodig dan voorheen, vergeten om hun spullen op te ruimen, raken schoolspullen nog weleens kwijt en zijn nog slecht in plannen. Ze kunnen zich bewust zijn van de gevolgen van hun "mood swings" maar hier ook niks aan doen: het overkomt ze. Natuurlijk spelen karakter en omgevingsfactoren ook een rol in hoe je kind de pubertijd beleeft.
Volwassenen hebben een rem op hun emoties. Zij kunnen, fysiek gezien, dingen afwegen en weloverwogen beslissingen nemen. Hier zorgt een ontwikkelde prefrontale cortex voor. Echter is deze bij je kind nog in ontwikkeling met als gevolg dat hij/zij nog geen volledige controle over zijn emoties heeft en gevolgen (denk ook aan: gevaren) van bepaalde keuzes nog niet goed genoeg kan inschatten en hierdoor impulsief kan handelen. Dit kan tot conflicten leiden omdat jij als volwassene gevaren wel kan voorzien maar je puber nog niet. Echter denkt hij dit wel te kunnen en zo het gevoel te krijgen "als baby" behandeld te worden.
Het zgn beloningscentrum in de hersenen is bij je puber overactief. Heeft het honger dan moet er ook direct gegeten worden. Wil het iets kopen, dan lijkt het onmogelijk om zich te beheersen en de koop enige tijd uit te stellen. Over eten gesproken. Je kind komt in een periode van groeispurten. Je zal gaan zien dat zijn ledematen in verhouding groter worden dan de rest van het lichaam. Groeien kost energie en dat vindt je kind in voedsel. Kies daarom zo veel mogelijk voor gezonde voeding (voeding, en geen vulling zoals snoep en chips) al zal je puber hard kunnen aantrappen tegen "gezond eten".
Even terug naar het beloningscentrum in het brein. Wat doet dat nog meer. Je kind zal samen met leeftijdsgenoten op zoek willen gaan naar avontuur, nieuwe ervaringen, nieuwe uitdagingen. Om die reden is de middelbare school leeftijd voor veel ouders een grote zorg: drugs, vapen, alcohol, seks, vandalisme, peer pressure maar ook cyberpesten speelt in deze maatschappij van beeldschermen een grote rol. Ik moet er niet aan denken dat mijn zoontje als tiener een meid zwanger maakt. Herhaling van voorbehoedsmiddelen kan dan ook geen kwaad.
Naast dit alles verschuift de biologische klok langzaam bij je kind (tot je kind begin 20 is). Het heeft beslist nog rond de 9 uren slaap per nacht nodig maar het zal later gaan slapen en hierdoor meer behoefte hebben aan uitslapen. En dat laatste is lastig als je de volgende dag op tijd en uitgerust op school moet zijn.
Wanneer je kind naar de middelbare school gaat, dan zul je grote verschillen onderling zien. Het ene kind is nog echt een kindje, het andere kind ziet er al als een echte puber uit. Waar het ene kind nog lekker veilig thuis kan spelen, wil het andere kind al samen met zijn vrienden "naar de stad". Fysiek en emotioneel zijn er onderling grote verschillen. Je kind kan soms volwassen dingen zeggen, maar een dag later iets waarvan je denkt: hoe dan?
Rebelse kinderen kunnen het hun ouders knap lastig maken maar vergeet niet dat (verstandig) rebelse kinderen ver kunnen komen in hun leven. Rebellen hebben de wereld. Leer je kind daarom van jongsafaan om te vertrouwen op zijn intuitie. Zo kan je kind gaan vertrouwen op zijn eigen wijsheid. Kinderen die rebeleren (en niet alles en iedereen maar klakkeloos vertrouwen) gaan op zoek naar hun eigen waarheid zonder mee te gaan met de massa. Al is dat laatste voor een puber heel moeilijk. Ze zijn allemaal bang om er niet bij te horen en kunnen daarom bezwijken onder groepsdruk. De puberjaren maken dat ze snel beinvloedbaar zijn. Maar vraag je, samen met je kind af, bij wie of welke groep mensen wil het horen en waarom.
Bij het vertonen van nieuw gedrag en het opdoen van nieuwe ervaringen worden er nieuwe verbindingen in de hersenen aangemaakt (echter kunnen verbindingen ook weer verdwijnen als ze niet meer gebruikt worden). Je kind maakt overigens vanaf zijn geboorte al verbindingen aan. Dat is goed voor zijn ontwikkeling.
Rondom de pubertijd gaan ook de interesses van je kind veranderen. Voor het ene is het te oud en voor het andere nog te jong. Dit kan vaak lastig zijn: hoe ga je het weekend of een vakantie leuk en veilig invullen?
Een puber met zijn brein heeft echter ook voordelen: het kan vaak verrassend creatief uit de hoek komen bij problemen of vraagstukken. En je kan als ouder gebruik maken van het beloningscentrum dat nu op volle toeren werkt
.Troost jezelf, en je kind, met de gedacht dat de pubertijd een fase is die ook weer voorbij gaat.
