Rouw en verlies bij kinderen (deel 3)
Een vraag die mij vaak gesteld wordt is: hoe leg ik uit wat "dood" is? Wanneer je dood bent dan klopt je hart niet meer en als je hart niet meer klopt dan kun je niet meer ademen. Als je dood bent voel je niets meer en heb je het niet meer koud en ook geen pijn meer. Je hebt geen honger meer en hoeft daarom ook niet meer te eten of te drinken. Als je dood bent kunt je nooit meer levend worden op de manier zoals wij in deze wereld leven.
Leg de doodsoorzaak altijd eerlijk uit (ook als het om een ongeluk of zelfdoding gaat): alles wat je een kind niet vertelt, vult het namelijk zelf in met zijn fantasie en dit zijn vaak angstigere gedachten dan de werkelijkheid. Let wel op hoe en wat je zegt, pas het aan aan de leeftijd van je kind. En laat gruwelijke details achterwege. Een kind heeft voelsprieten en heeft daarom heel goed in de gaten als je iets belangrijks niet vertelt. Wees eerlijk. Deikans bestaat dat je kind ook zijn gevoelens gaat achterhouden en dat is niet gezond.
Geef je kind de juiste informatie over de dood en zeg geen dingen als “papa is op reis gegaan” (je kind denkt dan dat hij weer een keer terug zal komen), “de overledene slaapt” (je kind kan bang worden dat het zelf niet meer wakker wordt), “opa is op reis” (bij de volgende reis of vakantie kan je kind het idee hebben dat het naar opa gaat), of “iemand heeft een kind verloren” (je kind kan bang worden dat het zelf iets of iemand kwijtraakt).Ben je daarom bewust van wat je tegen je kind vertelt!
Vertel dat iemand overleden is aan ouderdom en zeg niet dat die persoon al heel oud was (voor je kind zijn papa en mama vaak ook al oud en je kind kan daarom bang worden dat jullie binnenkort ook dood kunnen gaan). Wanneer iemand overleden is aan een ziekte en je kind wil hier meer over weten, leg dan uit dat je heel erg ziek moet zijn en je alleen dood gaat als de dokters je echt niet meer kunnen helpen. Dokters weten en kunnen veel maar soms hebben ook zij de oplossing niet. Als je zegt dat iemand dood is gegaan omdat ie ziek was, dan kan je kind denken dat het dood gaat als het zelf een keer ziek is. Ik zou zelf het woordje "nooit" nooit gebruiken omdat het voor kleine kinderen nog een "oneindige" term is, ze kunnen nog niet overzien hoe lang "nooit" is.